فصل سوم:منزلت و جایگاه زن در اندیشه اسلامی
روز اول 📚
◾️نگاه اسلام اول حيث انسانیت بعد جنسیت
🔰 نگاه اسلام به زن – به حیث جنس – یک نگاه فوق العاده متعالی است.
✔️هم در مسأله ی خود زن هم در مسأله ی خانواده اسلام حرفهای جالب برجسته و مهم دارد.
🔻اولاً نگاه اسلام به جنسیت یک نگاه درجه ی دو است؛
🔻نگاه اول و درجه ی یک، حیث انسانیت است؛ که در آن جنسیت اصلاً نقشی ندارد. خطاب انسان است.
✅جنسیت یک امر ثانوی است یک امر عارضی است؛ در کارکردهای زندگی معنا پیدا میکند در سیر اصلی بشر هیچ تأثیری ندارد و معنایی پیدا نمیکند. حتی کارهایشان با هم متفاوت است.
◾️درک دیدگاههای اسلام بدون افراط و تفریط
🔷وقتی که به صحنه ی تفکرات عالم نگاه میکنم و بینش اسلام را مشاهده مینمایم به روشنی در مییابم که جامعه ی بشری هنگامی خواهد توانست نسبت به مسأله ی زن و رابطه ی زن و مرد سلامت و کمال مطلوب خود را پیدا بکند که دیدگاههای اسلام را بدون کم و زیاد و بدون افراط و تفریط درک کند و کوشش نماید آنها را ارائه کند.
🔷 این ادعای ما نسبت به مسأله ی زن در عالم است. ما آن چیزی را که در تمدنهای مادی امروز نسبت به زن عمل میشود و وجود دارد به هیچ وجه قبول نداریم و آن را بصرفه و صلاح زن و کل جامعه نمیشماریم.
🔷اسلام میخواهد که رشد فکری و علمی و اجتماعی و سیاسی و بالاتر از همه فضیلتی و معنوی زنان به حد اعلی برسد و وجودشان برای جامعه و خانواده بشری بعنوان یک عضو حد اعلای فایده و ثمر را داشته باشد.
✅✅همه ی تعالیم اسلام از جمله مسأله ی حجاب بر این اساس است.
روز دوم📚
◾️هویت زن چشمه جوشان عاطفه و صبر برای تربیت انسان
✔️ زن با نقاط قوت زنانه ی خود – که خدای متعال در وجود او به ودیعه گذاشته و مخصوص زن است – همراه با ایمان عمیق همراه با استقرار ناشی از اتکا به خداوند و همراه با عفت و پاکدامنی – که فضای پیرامون او را نورانیت میبخشد – میتواند در جامعه یک نقش استثنایی این گونه ایفا کند.
✔️هیچ مردی قادر به ایفای چنین نقشی نیست مثل کوه استواری از ایمان در عین حال مثل چشمه جوشانی از عاطفه و محبت و احساسات زنانه تشنگان و محتاجان نوازش را از چشمه ی صبر و حوصله و عاطفه ی خود سیراب میکند.
✔️ انسانها در چنین آغوش پُربرکتی میتوانند تربیت شوند. اگر زن با این خصوصیات در عالم وجود نبود انسانیت معنا پیدا نمیکرد. این معنای ارزش زن و تشخص زن است؛ چیزی که مغز متحجر مادی غربیها نمیتواند آن را بفهمد کسانی که از دین و معنویت بهره ای نبرده اند نمیتوانند چنین عظمتی را درک کنند.
✔️آنهایی که شاخصه ی زن را در زیور و آرایش و سبکسری و بازیچه قرار گرفتن در دست مردان میدانند، نمیتوانند اساس هویت زنانه را در منطق اسلام و در نظر اسلام درک کنند.
◾️ارزشگذاری اسلام در مورد زن
☘️فرصت یادبود ولادت فاطمه ی زهرا (سلام الله علیها) فرصت مغتنمی برای زنان مسلمان است تا هویت زن مسلمان و ارزش والای زنان در نظر اسلام و در پرتو نظام اسلامی مورد توجه و مداقه بگیرد.
☘️اسلام در مقابل جاهلیتی که به زن ظلم میکرد، ایستادگی کرد؛
✅هم در میدان معنویت و فکر و ارزشهای انسانی
✅ هم در میدان حضور ،سیاسی
✅ هم از همه بالاتر در عرصه ی خانواده
☘️ زن و مرد ناگزیر اجتماع کوچکی به نام خانواده دارند که اگر در جامعه ای ارزشگذاری درست صورت نگیرد اولین نقطه ای که به زن ستم میشود داخل خانواده است.
✔️در هر سه عرصه اسلام ارزشگذاری کرده است.
روز سوم📚
◾️دلیل اظهارات پرجوش پیامبر (ص) در مورد زن
🔻همه هم ما بایستی برویم سراغ اینکه ببینیم علت این ستمی که همیشه در طول تاریخ به زن شده است چیست؟
🔻در زمان پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) شده است و پیغمبر با این ستم مبارزه میکرد اینکه پیغمبر (صلی الله علیه و آله) این راجع به زن حرف زده است بخاطر مبارزه ی با این است؛ والا اگر میخواستند فقط مقام زن را بیان کنند این اظهارات پراحساس و پرجوش لازم نبود این احساسات حاکی از این است که پیغمبر میخواهد با چیزی مبارزه کند
🔻و آن عبارت است از آن ستم که میشد و پیغمبر در مقابل آن ایستاده است. این همه که در روایات نبوی و روایات ائمه (علیهم السلام) در زمینه ی معاشرت با زن و در داخل خانه حرف هست بخاطر مقابله با این است.
🔻متأسفانه تا زمان ما هم ادامه داشته است. البته مخصوص جامعه ی ما هم نیست. این را هم همه باید توجه داشته باشند که این ستم در دنیا وجود دارد؛ بلکه در دنیای غرب به شکل بسیار بدتری است.
روز چهارم📚
◾️عدم تفاوت بین زن و مرد در طی مراتب معنوی و حقوق اجتماعی و فردی
🔷خدای متعال در قرآن حدود تکریم زن را معین کرده است. زن پیش خدای متعال مثل مرد است. در طی مراتب معنوی و الهی بین این دو جنس هیچ تفاوتی نیست. آن که این جاده را برایش درست کرده اند انسان است نه مرد یا زن.
🔷خدای متعال در تاریخ زنی مثل فاطمه ی زهرا (سلام الله (علیها می آفریند که امام عسکری یا امام هادی (علیهما السلام) – طبق حدیثی که از آنها نقل شده – میفرمایند: «نَحْنُ حُجج اللهِ عَلَى خَلْقِهِ وَ فَاطِمَةَ حُجَّةُ اللَّهُ عَلَيْنَا». فاطمه ی زهرا (سلام الله عليها) حجت حجت خدا است امام ائمه است؛ شخصیت دیگر از این بالاتر؟
🔷 آن حضرت دارای مقام عصمت است. یک چنین انسانی زن است.
🔷زنان بزرگ عالم ،مریم سارا، آسیه و دیگران و دیگران – بزرگانی که بودند – برجسته های عالم خلقتند. در این جاده ی تکامل و تعالی آن که حرکت میکند انسان است. در حقوق اجتماعی، فرقی بین زن ومرد نیست.در حقوق شخصی و فردی،بین زن و مرد تفاوتی وجود ندارد.
◾️توجه اسلام به زن و مرد از منظر انسانی و حقوقی
✔️نظر اسلام به دو جنس را از دو منظر میشود مورد ملاحظه قرار داد:
☘️یک منظر، منظر اصل انسانیت، جوهر انسانیت ،حقیقت انسانیت و چیزهایی است که بر این جوهر و حقیقت مترتب میشود؛
☘️چه در نفس انسان چه در سرنوشت انسان چه در راهی که انسان را به آن سرنوشت و به آن درجات رفیعه ای که یک انسان میتواند به آنها برسد میرساند، چه آنچه که مربوط به حقوق اساسی انسان است؛ مثل حق آزادی او حق تعقل او، حق تكليف .
روز پنجم📚
◾️توجه به تفاوت طبیعت زن و مرد
✅صدای مرد کلفت تر از صدای زن قد او بلندتر از قد این و استخوان او درشتتر از استخوان زن است.
✅خصوصیات خلقت مرد هم خصوصیات مسلط و فعال است خصوصیات زن خصوصیات نرمش و انعطاف و انجذاب است.
🌺 لذا شما اگر در تعبیرات اسلامی ملاحظه کنید درباره ی زن درست همان تعبيرات واقعی وجود دارد. «إِنَّمَا الْمَرْأَةُ رَيْحَانَةٌ وَ لَيْسَتْ بِقَهْرَمَانَة». زن گل است.
☘️ریحانه یعنی گل – انسان با گل چه کار میکند؟ نوع برخورد با گل چگونه است؟ اگر با گل کشتی بگیرید گل پژمرده میشود.
☘️ اگر گل را گل بشناسند و برخورد گلانه با آن بکنند، مایه ی زینت و مؤثر است و وجود خودش شاخص و بارز خواهد بود .
” لیست قهرمانه” ،قهرمانه به معنی قهرمانی که به فارسی میگوییم نیست؛ بلکه تعبیر عربی است که از فارسی گرفته شده است.
قهرمان بطور خلاصه – یعنی مباشر امور سرکارگر.یعنی در خانه ی شما زن را بعنوان مباشر امور خودتان ندانید خیال نکنید که شما رئیسی هستید کارهای خانه بچه ها و امثال آن به عهده ی یک سرکارگر است؛ سرکارگر هم این خانم است و باید اینگونه عمل کنیم نه قضیه اصلاً این نیست.
ببینید برخورد حقیقی و مستقیم به سوی طبیعت زن است زن که نمیتواند طبیعت خودش را فراموش کند. اصلاً مصلحت هم نیست که فراموش کند؛ برای خاطر آنکه نظام اتم مؤثر این طبیعت این وضع مؤثر است این لازم است؛ و الا اگر این جنس را واقعاً چه از لحاظ خصوصیات – به آن جنس دیگر تبدیل کردیم، از کمال کاسته ایم غیر از این است؟